شاید باور نداشته باشید اما یکی از رازهای جوانی و سلامتی پوست و بدن دارا بودن خواب کافی و با کیفیت است. امروز قصد داریم تاثیرات کمبود خواب روی پوست را بیان کنیم. پس با دکتر بیست همراه باشید.
شواهد زیادی وجود دارد که نشان می دهد کم خوابی تاثیر قابل توجهی بر سلامتی دارد. کم خوابی خطر ابتلا به بیماری های مزمن مانند فشار خون بالا، چاقی دیابت، بیماری های قلبی و عروقی، افسردگی و سرطان را افزایش می دهد. رانندگی هنگام خواب آلودگی نیز خطر تصادفات جاده ای را افزایش می دهد. کمبود خواب ما با افزایش کلی مرگ و میر مرتبط است.
همچنین کم خوابی باعق اختلالات شناختی می شود. فقط یک شب نخوابیدن، عملکرد شما را به همن اندازه ای که میزان الکل خون شما درصد است، کاهش می دهد. (که بالاتر از حد قانونی برای رانندگی است).
اما کمبود خواب چه تاثیری روی پوست دارد؟
بدن ما برای استراحت و رفع استرس های روزانه، به خواب شبانه نیاز دارد. از آن جایی که پوست بزرگ ترین عضو بدن انسان است (به طور متوسط 6 متر مربع را پوشش می دهد)؛ پس در نتیجه، خواب خوب برای داشتن پوستی سالم حیاتی است.
پوست سالم به دلیل گشاد شدن عروق و رگ های پوست، رنگ صورتی متمایل به قرمز دارد. خون رسانی به پوست برای رساندن مواد مغذی به آن و تقویت سیستم دفاعی ایمنی پوست ضروری می باشد. پس از کم خوابی میزان گردش خون در پوست کاهش می یابد و باعث می گردد که پوست رنگ پریده به نظر برسد.
افزایش خطوط ریز، ایجاد چین و چروک های ظریف، پوست کدر و ایجاد رنگدانه های غیر یکنواخت روی پوست، کاهش خاصیت ارتجاعی پوست و … همگی نشان دهنده خواب نامنظم و بی کیفیت می باشند. به عبارت ساده تر، کمبود خواب توانایی پوست را برای ترمیم و جوانسازی کاهش می دهد و باعث می گردد که افراد پیرتر از سن واقعی خود نشان داده شوند.
در سال 2022 در طی مطالعه ای که در کشور کره بر روی افرادی که خواب کافی ندارند، انجام شد، پژوهش گران مشکلات عدم داشتن خواب ناکافی روی پوست را چنین بیان کردند.
در اولین روز بعد از یک شب نخوابیدن، پوست افراد شواهدی از کم آبی و خشکی را نشان می دهد. این علائم شامل کاهش درخشندگی پوست، افزایش خشکی و میزان پوسته پوسته شدن پوست و کاهش شفافیت آن می باشد. همچنین علائمی مانند کاهش میزان خاصیت ارتجاعی پوست، افزایش چین و چروک و کاهش شفافیت پوستی نیز جزو علائمی می باشند که با گذشت زمان تشدید می گردند.
محققان در طی این مطالعه اظهار داشتند که اصلی ترین تاثیر خواب ناکافی روی پوست کاهش خاصیت ارتجاعی آن و پیری زود رس می باشد.
در سال 2017 نیز مطالعه ی دیگری در کشور سوئد در خصوص اثر کم خوابیدن در ظاهر چهره و مطلوبیت اجتماعی افراد انجام شد. که نتایج این مطالعه نشان داد تمایل افراد برای معاشرت با کسانی که اثر کم خوابی روی چهره آنان مشهود است، بسیار کم است.
پژوهشگران اعلام داشتند که تغییرات ظاهری پس از کمبود خواب، ممکن است پیامدهای اجتماعی قابل توجهی داشته باشد.
خواب به چند بخش تقسیم می گردد!
طبق گزارش آکادمی پزشکی خواب آمریکا، حدود 30 درصد از بزرگسالان به طور منظم و کافی نمی خوابند و این امر باعث به وجود آمدن مشکلات جسمی مختلفی می گردد.
در طول هشت ساعت خواب، بدن ما سه مراحله مجزا را پشت سر می گذارد که به سلامت کلی ما کمک می کند و نقش موثری در ترمیم شبانه پوست دارد.
در سه ساعت اول خواب، غده هیپوفیز، Somatotropin (سوماتروتروپین – هورمون رشد انسانی) را تولید می کند. این هورمون به حفظ جوانی و سلامت پوست کمک می نماید. بدون این هورمون (سوماتروتروپین) ترمیم پوست به خوبی صورت نمی گیرد و در نتیجه روند پیری پوست تسریع می یابد.
تولید هورمون ملانین در دو ساعت بعدی خواب افزایش می یابد. ملاتونین به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل می کند که به محافظت از پوست در برابر رادیکال های آزاد (اتم های ناپایداری که باعث پیری زود رس پوست می گردند) عمل می کند. رادیکال های آزاد باعث تخریب لایه کلاژنی پوست و پیری زود رس پوست می گردند.
در مرحله آخر خواب که REM (حرکت سریع چشم) نامگذاری می شود، شرح کورتیزول شما همراه با دمای پوست شروع به کاهش می کند. کورتیزول یک هورمون استرس است. با سرد شدن پوست، ماهیچه ها شل می شوند و در نتیجه تولید کلاژن در پوست افزایش پیدا می کند.
کلاژن پروتئینی است که در سراسر بدن یافت می شود. این پروتئین پوست را نرم تر و صاف تر می کند و همچنین چین و چروک های ریز آن را از بین می برد. خواب خوب باعث تولید کلاژن بیشتر در پوست می شود و به پوست شما این اجازه را می دهد که روند ترمیمی خود را به بهترین شکل ممکن انجام دهد.
بیایید نگاهی دقیق‌تر به آنچه در حین خواب می‌گذرد و مشکلات خاصی که از کمبود خواب ایجاد می‌شود، بیندازیم.
تاثیر خواب بر خشکی پوست
ما به طور طبیعی هنگام خواب بیشتر عرق می کنیم. می توان این طور بیان کرد که این کار واکنش بدن برای متعادل کردن سطح رطوبت، با تولید عرق اضافی روی پوست در هنگام خواب است.
در واقع این روش یک رطوبت رسانی طبیعی برای پوست است که به کاهش خشکی و چین و چروک های پوستی، افزایش میزان انعطاف پذیری پوست، شفافیت و شادابی پوست و همچنین درخشان شدن آن کمک می نماید.
همچنین کمبود خواب می تواند باعث کاهش PH پوست گردد. که نتیجه آن قلیایی شدن پوست، کاهش میزان مقاومت طبیعی آن و خشکی پوست است.
نقش خواب بر کدری پوست
خواب ناکافی سطح کورتیزول شما را افزایش می دهد. این هورمون باعث تحریک پوست و تجزیه پروتئین های ساختاری آن می گردد و نتیجه آن کدر و تیره شدن رنگ پوست، ایجاد حلقه های تیره اطراف چشم ها، خستگی پوست و … می گردد. همچنین باعث افزایش سنتز ملانین در پوست نیز می گردد.
علاوه بر این افزایش کورتیزول باعث افزایش التهابات پوستی شده که نتیجه آن، حساسیت بیشتر پوست نسبت به واکنش های آلرژیک، و افزایش امکان بروز جوش و آکنه می باشد.
همچنین کمبود خواب باعث می شود که گردش خون در پوست کاهش یابد. این امر باعث کاهش میزان اکسیژن در خون است که باعث می شود پوست شما لکه دار و دارای رنگدانه های خاکستری به نظر برسد.
ارتباط حلقه های تیره زیر چشم و خواب ناکافی
رگ های خونی در اثر کمبود خواب منبسط شده و میزان اکسیژن در خون و پوست کاهش پیدا می کند. همچنین مواد مغذی کمتری به پوست می رسد و باعث ایجاد سیاهی و پف زیر چشم می گردد. این امر با کبودی ناشی از آسیب دیدگی یا قرمزی و یا تورم ناشی از عفونت چشم، متفاوت است.
در برخی موارد، سیاهی دور چشم به دلیل کمبود آهن ایجاد می شود که معمولا نشانه این است که میزان اکسیژن موجود در جریان خون کافی نمی باشد. هنگام خواب، جریان خون در سراسر بدن ما افزایش پیدا می کند و به جوانسازی پوست و شفافیت و شادابی آن کمک می نماید.
مکمل های آهن و ویتامین سی ممکن است به کاهش رنگدانه هایی که باعث تغییر رنگ زیر چشم می شوند، کمک کند. اگر چه تیرگی و سیاهی زیر چشم معمولا یک مشکل پزشکی نیست، اما به علت ایجاد ظاهر ناخوشایند، بسیار از افراد آن را یک مشکل زیبایی می بینند.
سیاهی زیر چشم می توان با کرم های بدون نسخه پنهان کرد. اما برای داشتن نتایج ماندگار، داشتن خواب کافی و با کیفیت الزامی است.
کمبود خواب چه تاثیر بر جوانی پوست دارد؟
هنگامی که به اندازه کافی نمی خوابید، میزان استرس در بدن شما افزایش پیدا می کند. استرس مزمن به کلاژن پوست شما آسیب می رساند. کلاژن یک پروتئین حیاتی است که از اسید های آمینه ساخته شده است. این پروتئین اصلی ترین پروتئین سازنده پوست بوده و باعث حفظ ساختار و خاصیت ارتجاعی پوست می گردد. با شکسته شدن و تجزیه کلاژن، پوست شما دیگر جوان و سفت نیست.
چگونه خواب کافی و با کیفیت داشته باشیم؟
اولین کاری که باید انجام دهید این است که یک روتین قبل از خواب ایجاد کنید و به آن پایبند باشید.
اگر تصمیم دارید ساعت 10 شب بخوابید، هر شب در آن ساعت به رختخواب بروید.
سعی کنید هر شب 7 تا 9 ساعت بخوابید
یک لیوان آب روی میز کنار تخت خود قرار دهید.
وسایل الکترونیکی خود مانند گوشی هوشمند را وارد اتاق خواب نکنید. تا اگر در نیمه شب از خواب بیدار شدید، وسوسه کمتری برای برداشتن تلفن و استفاده از آن و رفتن به شبکه های اجتماعی داشته باشید.
اتاق را تاریک نگه دارید. زمان تاریکی بدن سیگنالی دریافت می کند که به مفهوم زمان استراحت است. در حالی که قرار گرفتن در معرض نور، ذهن و جسم را هوشیار ساخته و با کمک به بیدار ماندن، ساعت بیولوژیکی بدن را مختل می سازد.
4- 6 ساعت قبل از به رختخواب رفتن از الکل و کافئین استفاده نکنید تا اختلالی در عملکرد خواب شما ایجاد نگردد.
نزدیک به زمان خواب ورزش نکنید. اگر چه ورزش منظهم برای سلامتی بدن و پوست اهمیت بسیار زیادی دارد اما این کار را بهتر است زودتر و در طول روز به خصوص صبح ها انجام دهید
لازم است که از یک بالش طبی باکیفیت برای داشتن خواب خوب استفاده نمایید. این امر خرو پف، رفلاکس اسید و چکه بینی را کاهش می دهد. همه این ها می تواند کیفیت خواب شما را کاهش داده و بر ظاهر پوست شما نیز تاثیر بگذارد.
قبل از خواب صورت خود را با پاک کننده ای مناسب تمیز کنید. روغن ها، آلودگی ها و مواد آرایشی را از روی پوست حذف کرده تا مانع از تنفس طبیعی پوست شما نگردند.
در نهایت 15 دقیقه قبل از خواب از کرم آبرسان و سایر محصولات مراقبت از پوست خود استفاده نمایید.
سخن پایانی ...
به یاد داشته باشید خواب ناکافی روند پیری پوست را تسریع می کند. در طول خواب عمیق، هورمون های رشد به ترمیم سلول های آسیب دیده پوست کمک می کنند. وقتی به اندازه کافی نمی خوابید، پوست فرصتی برای ترمیم و بازیابی یک شبه پیدا نمی کند و با گذشت زمان این امر می تواند منجر به علائمی مانند چین و چروک و پیری زود رس پوست گردد.
.
سوالات متداول
خواب ناکافی چه تاثیری روی پوست دارد؟
افزایش خطوط ریز، ایجاد چین و چروک، کدر و تیره شدن رنگ پوست، کاهش خاصیت ارتجاعی پوست، خشک شدن پوست و … همگی تحت تاثیر خواب ناکافی اتفاق می افتد. همچنین خواب ناکافی باعث کاهش تولید هورمون ملاتونین می گردد. این هورمون از تخریب لایه کلاژنی پوست جلوگیری می کند.
چگونه خواب ناکافی باعث پیری زود رس می گردد؟
خواب کم باعث افزایش سطح هورمون کورتیزول می گردد. و این هورمون، باعث افزایش میزان استرس در بدن شده و سنتز کلاژن را در پوست کاهش می دهد. از طرف دیگر نیز، باعث کند شدن روند ترمیم شبانه پوست می گردد.
چگونه خواب بر رنگ پوست تاثیر می گذارد؟
کمبود خواب باعث تشدید تولید ملانین در پوست و ایجاد لک می گردد. از طرف دیگر، با کمبود گردش خون در پوست در اثر خواب ناکافی، میزان اکسیژن پوست نیز کاهش پیدا می کند و باعث می گردد که پوست شما لکه دار و دارای رنگدانه های خاکستری به نظر برسد.
البته خواب ناکافی باعث ایجاد لکه های تیره اطراف چشم و پف زیر چشم نیز می گردد.
خواب ناکافی می تواند باعث چه بیماری هایی گردد؟
خواب ناکافی خطر ابتلا به بیماری هایی چون فشار خون بالا، چاقی، دیابت، بیماری های قلبی و عروقی، افسردگی و سرطان را افزایش می دهد و همچنین باعث کاهش هوشیاری و کاهش عملکرد مغز می گردد.
بدن ما به چند ساعت خواب در شبانه روز نیاز دارد؟
به طور متوسط بدن ما در طول شبانه روز به 7 تا 9 ساعت خواب با کیفیت نیاز دارد.
چه کاری انجام دهیم تا خواب کافی داشته باشیم؟
روتین شبانه منظمی برای خواب داشته باشید، در یک ساعت معبن به رختخواب بروید. شب از الکل و کافئین استفاده نکنید. قبل از خواب ورزش نکنید. گوشی هوشمند خود را به اتاق خواب نبرید. از بالش و تشک طبی مناسب استفاده نمایید.
